Yukarıdaki resimde görülen çeşme,ilçemiz Harsat Mahallesi Tolaçeşme Sokak 2. Tolaçeşme Çıkmazında yıllarca mahalleliye hizmet vermekte idi. Gün oldu şebeke suyu kesildiğinde onun Gavur Dağından gelen tatlı suyundan faydalanıldı. Gün oldu Sıcak yaz günlerinin o samimi zamanlarında mahallenin haylaz çocukları serin sularında havuz keyfi yaptı.
“Sahibetül-hayrat vel-hasenat
Destan Aganın zevcesi
Şerife Hanımın rızaen lillah
Bina eylediği çeşmedir. 1251”
Kitabesinde yazılı olan ve her bir yudum su içenin duasına tanıklık eden çeşme yetkilerin tarihe karşı ilgisizliği karşısında talan edildi demek yanlış olmaz.
Çeşmenin tarihi özelliğini ilk önce o dönemin Belediye idarecilerine iletidi ama çeşme ile ilgilenen olmadı. Önce suyu kesildi, sonra kenarından köşesinden taşları dökülmeye başladı.
Son hali ile yukarıdaki resmi görülen çeşmenin yerinde yeller esiyordu Kastamonu İl Kültür Müdürlüğüne, Tosya belediyesine,Tosya Kaymakamlığına dilekçeler verdim.Tosya Belediyesi çeşmeyi yıkanları tespit edilemediğine dair bir cevap verdi,Tosya Kaymakamlığı çeşmenin yıkılması ile ilğili olarak Tosya Emniyet müdürlüğünde bir tahkikat yaptırarak çeşmenin yıkılması ile ilgili olan birkaç kişiye ulaştıı. Ve nihayet Kastamonu İl Kültür ve Müze Müdürlüğüden gelen yetkililer,Mahalle sakinlerinden bir kişi yıkım sonrasında görüp muhafaza altına aldığı kitabeyi yetkililere teslim etti. Kitabe şimdi Kastamonu Müzesinde. Meydana gelen yıkım ve tarihi eserin ortadan kaldırılması ile ilgili olarak Kültür Valıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü de soruşturma başlattı ve inşaallah bu olayın failleri bulunup gereken cezayı alacaklar.Son aldığımız bilgilere göre İl Kültür Müze Müdürlüğü tarihin talan edilmesi ile ilgili olarak Tosya Savcılığına bilgilendirme yazısı yazarak çeşmenin talan edilmesi hakkıda gerekli soruşturmayı başlatmıştır.
İnşallah bundan sonra da; böyle kenarda köşede kalmış, unutulmuş, ihmal edilmiş, tahribata uğramış (gönül ister ki bu konuda bir daha hiç yazmayayım) değerlerimizi www.tosyahaberleri.com yetkilileri ile birlikte araştırıp gene bu haber sitesinden gün yüzüne çıkarıp ve takipçisi olaçağız .
TARİHİMİZE SAHİP ÇIKALIM…..
Mustafa ÖZİPEK
